 |
| Etnik Uighur |
Etnik Uighur menetap di daerah Xinjiang, iaitu sebuah daerah yang terletak di bahagian barat laut negara China. Walaupun terletak di bawah pemerintahan negara China, budaya yang diamalkan oleh etnik Uighur ini lebih hampir dengan budaya masyarakat Turki di Asia Tengah, yang mempunyai kebudayaan yang sangat berbeza dengan mereka yang berbangsa Cina Han, penduduk majoriti di sebelah timur negara China.
Asal pendudukan Islam di daerah Xinjiang ialah kerana Xinjiang merupakan sebahagian daripada jalan sutera darat, iaitu jalan yang menghubungkan aktiviti perdagangan antara negara China dan negara-negara di Timur Tengah dan Eropah. Daerah Xinjiang secara sejarahnya merupakan daerah yang majoriti penduduknya ialah etnik Uighur yang beragama Islam. Namun, belakangan ini, terdapat migrasi etnik Cina Han daripada timur ke dalam wilayah Xinjiang, menyebabkan penduduk etnik Cina Han kini mewakili 40% penduduk Xinjiang.
Oleh kerana perbezaan etnik dan budaya masyarakat Uighur, penduduk daerah ini tidak merasai identiti China, dan sering kali menuntut autonomi daripada negara China. Daerah ini mula diperintah oleh China pada kurun ke-18 masihi. Pada tahun 1949, daerah ini mendapat kemerdekaan dan menjadi negara Turkestan Timur, namun kemerdekaan tersebut tidak kekal lama dan wilayah ini kembali berada di bawah kekuasaan China tidak lama kemudian. Pada tahun 1955, pemerintah China, Mao Zedong, mengisytiharkan wilayah Xinjiang sebagai Wilayah Autonomi Uighur (Xinjiang Uighur Autonomous Region).
Pada tahun 1990an, apabila jatuhnya Kesatuan Soviet dan munculnya negara-negara Asia Tengah yang merdeka seperti Turkmenistan, Kazakhstan, dan sebagainya, wilayah Xinjiang juga sekali lagi menuntut kemerdekaan daripada China namun tidak dilayan bahkan ditentang dengan kekerasan.
Ketegangan antara China dan etnik Uighur di wilayah Xinjiang ini berterusan sehingga kini. Ada dalam kalangan penduduk Uighur mengambil langkah menggunakan kekerasan juga untuk menentang China, sekali gus memberikan alasan untuk China menindas dan terus menekan Uighur.
Tekanan terhadap etnik Uighur ini meningkat pada tahun 1990an ketika tuntutan kemerdekaan itu diadakan, dan sekali lagi pada tahun 2008 ketika menghampiri kejuaraan Olimpik di Beijing. Situasi ini bertambah teruk pada tahun-tahun yang berikutjya sehingga kini.
Entik Uighur dipaksa oleh kerajaan China untuk asimilasi dengan budaya dan agama dengan etnik majoriti Cina Han.
Pada tahun 2016, penduduk Xinjiang dipaksa untuk memberikan sampel DNA, iris, sampel darah, rakaman suara, dan gambar 3D sebelum dibenarkan untuk mendapatkan passport. Beberapa bulan kemudian, passport penduduk Xinjiang dirampas, dan mereka perlu memohon kebenaran jika ingin ke luar negara.
Kebebasan beragama juga disekat. Penduduk beragama Islam tidak dibenarkan untuk berpuasa, sembahyang, mempunyai makanan halal, menyimpan janggut yang "terlalu panjang", memakai niqab dan sebagainya, dikira sebagai satu jenayah atas kesalahan "keganasan" dan "ekstremisme".
Untuk memastikan mereka berpuasa dan sembahyang, seorang pegawai kerajaan China ditempatkan di dalam rumah-rumah Uighur sehingga 15 hari. Mereka juga dipaksa untuk menandatangan perjanjian bahawa mereka tidak akan sembahyang dan berpuasa, serta mengawasi keluarga dan jiran untuk memastikan mereka tidak berpuasa.
Selain itu, bayi-bayi yang baru dilahirkan juga tidak dibenarkan untuk dinamakan dengan nama-nama Islamik. Masjid-masjid yang dibina juga tidak diberikan permit dan dirobohkan, serta penduduk Muslim ditegah daripada melaksanakan Solat Jumaat melalui penganjuran program wajib untuk "belajar", menonton filem berunsur komunis, serta bersukan pada hari Jumaat. Penduduk Muslim di sana bahkan tidak dibenarkan untuk memberi salam!
Pindaan-pindaan terhadap undang-undang China meninggalkan definisi yang terlalu luas dan tidak tepat untuk kesalahan-kesalahan keganasan dan ekstremisme yang akhirnya menyebabkan undang-undang ini disalah-gunakan untuk menindas, serta pendakwaan secara berat sebelah dan arbitrari.
Pada tahun 2018, sebanyak 1 juta warga Uighur dan etnik-etnik Muslim minoriti yang lain diaggarkan telah ditahan di pusat kawalan ekstremisme, dan lagi 2 juta lagi ditahan di "kem pemulihan" untuk indoktrinasi politik dan budaya. Pembantu Pelapor (Co-Rapporteur) Komiti Penghapusan Diskriminasi Bangsa Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, Gay MacDougall menyifatkan wilayah Xinjiang sebagai "zon tanpa hak asasi", sebuah kem tahanan besar-besaran. Mereka yang mengaku sebagai Muslim akan dilayan sebagai musuh negara, hanya kerana agama dan etnik mereka.
Bagi etnik Uighur dan penduduk Muslim China yang kini berada di negara-negara lain, mereka juga tidak selamat. Contohnya, kerajaan Mesir telah menangkap dan memenjarakan warganegara China etnik Uighur, Hui, dan Han yang sedang belajar di Universiti Al-Azhar, serta memulangkan mereka ke China. Sekembalinya mereka ke China, mereka dilaporkan "hilang" dan tidak lagi dapat dihubungi. Nasib yang sama juga menimpa warga Uighur di beberapa negara lain termasuklah Thailand.
Mengikut undang-undang hak asasi antarabangsa, negara-negara penerima suaka tidak dibenarkan untuk memaksa atau menghantar pulang pencari suaka ke negara asal.
Sebahagian mereka pula dipaksa balik melalui ugutan dan seksaan terhadap kaum keluarga mereka jika mereka enggan pulang.
Seorang ulama' Uighur, Hebibulla Tohti, telah dipenjarakan selama 10 tahun setelah pulang ke negara China daripada Mesir. Beliau merupakan seorang graduan Universiti Islam Xinjiang, dan dihantar ke Universiti Al-Azhar untuk mengambil doktor falsafah dalam bidang ketuhanan oleh Persatuan Islam China. Beliau pulang secara sukarela ke China selepas menamatkan pelajaran untuk "mendaftarkan diri" dengan kerajaan China.
Beliau kemudian ditahan dan disiasat atas tiga kesalahan yang beliau telah lakukan, iaitu mengajarkan Islam kepada warga Uighur di Mesir tanpa kebenaran kerajaan China, mengikuti sebuah persidangan agama di Arab Saudi tanpa kebenaran kerajaan China, dan menekankan kejayaan etnik Uighur dalam tesis beliau. Beliau juga dikatakan bersalah kerana gagal menzahirkan kebaikan polisi-polisi kerajaan China terhadap Xinjiang dalam tesis beliau.
Selain itu, seorang ahli ekonomi etnik Uighur, Ilham Tohti, telah dipenjarakan seumur hidup pada tahun 2014 kerana memberikan kritikan terhadap dasar-dasar kerajaan China terhadap Uighur.
Malaysia juga pernah menerima 11 orang etnik Uighur yang telah melarikan diri daripada penjara Thailand. Namun, walaupun Beijing meminta agar 11 orang tersebut dipulangkan ke China, Malaysia telah melepaskan mereka atas persetujuan Jabatan Peguam Negara pada Oktober 2018. Kini, mereka telah berjaya tiba di Turki. Walau bagaimanapun, Malaysia juga pernah menghantar kembali warga Uighur ke China sebelum-sebelum ini.
Keengganan Malaysia untuk menghantar pulang warga Uighur menjadikan Malaysia negara Islam sekutu China kedua selepas Pakistan yang telah mengkritik kezaliman China terhadap Uighur.
Selain Malaysia dan Pakistan, Turki juga telah mengecam keganasan etnik yang dilakukan oleh China di Xinjiang pada tahun 2009, dan telah membenarkan pemohon suaka Uighur untuk berlindung di Turki pada tahun 2015.
Namun begitu, sehingga kini, negara-negara Islam yang lain masih mendiamkan diri. Persatuan Kerjasama Islam (OIC) juga tidak mengemukakan sebarang komentar. Seorang pengkaji politik China, Simone van Nieuwenhuizen, mengatakan, umum mengetahui bahawa penentangan terhadap situasi di Xinjiang akan menjejaskan hubungan ekonomi.
Tidak seperti pencabulan hak asasi manusia yang lain, pihak Persatuan Bangsa-Bangsa Bersatu kelihatan tidak melakukan apa-apa langkah konkrit untuk mencegah dan merawat kezaliman yang dilakukan ini. Hal ini ditinggalkan sepi oleh masyarakat antarabangsa, walaupun ia telah diketengahkan oleh media-media terkemuka barat.
Oleh itu, sebagai manusia yang cintakan kebebasan dan keadilan, kita seharuskan cakna dan menyampaikan perihal masyarakat Muslim di China yang mengalami penindasan secara sistematik, hanya kerana perbezaan agama dan bangsa.
Suara masyarakat Uighur mungkin ditekan oleh kerajaan China, tetapi kita, sebagai saudara seagama, atau setidak-tidaknya sebagai saudara sesama manusia, mampu menyebabkan rayuan mereka didengari dan diambil endah.
Kerajaan China tentunya, menafikan sekeras-kerasnya segala yang pertuduhan. Kata mereka, disebabkan oleh kekayaan dan kestabilan yang dibawa oleh polisi-polisi kerajaan China terhadap Xinjiang, penduduk Uighur merupakan Muslim yang paling "bahagia" dalam dunia. Memanglah, dah kalau kata tak bahagia kena penjara seumur hidup!
